.png)
Op 17 juni 2024 openden de Rode Duivels hun EK met een nederlaag. Maar deze dag gaat de geschiedenis ook in als een overwinning voor natuur en mens. Want de Raad van de Europese Unie keurde de natuurherstelwet (Nature Restoration Law) goed. Deze wetgeving zal helpen om de ecosystemen van Europa te beschermen, economische voordelen te creëren voor boeren, meer zekerheid te bieden voor de planning van hernieuwbare energiebronnen en de klimaatverandering aan te pakken.
Hoeksteen van de Green Deal
In december 2019 stelde de Europese Commissie de Green Deal voor. Een pakket beleidsmaatregelen die van Europa het eerste klimaat neutrale continent moeten maken: Een netto-nul uitstoot in 2050. Deze Green Deal omvat niet enkel maatregelen die de klimaatverandering tegengaan maar gaan breder dan dat. Want ook de aantasting van het milieu, door toedoen van de mens, vormt een bedreiging voor de planeet en haar bewoners. Daarom vormt het herstel van natuurlijke ecosystemen één van de hoekstenen van de Green Deal. In oktober 2021 kondigde de commissie haar voorbereidingen voor de natuurherstelwet aan en in juni daarop publiceerde ze haar wetsvoorstel. Na beraadslagingen in de Raad en het Parlement, werd de wet iets afgezwakt. Maar uiteindelijk werd de wet deze week goedgekeurd. Op het nippertje, want hiervoor moesten 15 lidstaten voor stemmen, én deze lidstaten moesten samen minstens 65% van de EU-bevolking vertegenwoordigen. 20 lidstaten stemden voor en zij vertegenwoordigde 66,07% van de EU-bevolking. De natuurherstelwet komt er dus! En daar mogen we blij voor zijn, maar wat staat er nu precies in die wet?
De natuurherstelwet, een introductie
De wet stelt bindende doelstellingen voor het herstel van alle typen ecosystemen. Zo wil dit beleid tegen 2030 een herstel van minstens 20% van Europees grondgebied. Tegen 2050 zouden alle gedegradeerde ecosystemen in de EU herstelt moeten zijn. Dit wil zeggen: gezond en functioneel, met voldoende biodiversiteit. De wet implementeert maatregelen om de achteruitgang van habitats en soorten tegen te gaan en bossen robuuster te maken door onder meer vaker dood hout te laten liggen. Het zet in op het vergroenen van steden en het toenemen van bestuivers. Verder wil het 50% van drooggelegde veengronden herstellen tegen 2050 en weer meer rivieren vrij laten stromen.
Voor en tegen
Tegenstem komt uit alle hoeken. Zo is het Noorden bekommerd om haar bosbouw en vrezen sommige landen voor een onhaalbare administratieve druk die hierbij komt kijken. Maar wat het meeste terugkomt, is wederom: de landbouw. Stakeholders uit deze sector vrezen dat de verplichtingen tot natuurherstel hun productiviteit en inkomsten negatief zullen beïnvloeden. Aan de andere kant van het spectrum zijn er dan weer milieuactivisten die betwijfelen of dit pakket aan maatregelen wel ambitieus genoeg is om de sterke biodiversiteitsdalingen aan te pakken.
Invloed op de landbouw
Of de natuurherstelwet nadelig zal zijn voor de landbouw hangt sterk af van de implementatie en de mate van ondersteuning die beschikbaar is voor boeren. Terwijl er potentiële nadelen zijn, zoals verminderde productiviteit en hogere kosten, zijn er ook belangrijke voordelen. Want vooral de landbouw heeft baat bij een gezonde bodem, meer bestuivers, minder erosie en zuivere waterlopen. De impactanalyse waarop de natuurherstelwet steunt, toont dat de ingeschatte voordelen voor de landbouw meer dan negen keer hoger zijn dan de kosten. Het is cruciaal om de wederkerigheid van landbouw en natuur te erkennen, want de landbouw ondervindt vaak als eerst de sterke, negatieve gevolgen van milieudegradatie. Effectieve beleidsmaatregelen en ondersteuning van de overheid zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat de wetgeving zowel ecologische als agrarische doelen kan bereiken zonder onevenredige lasten voor boeren. Het is nu aan de landen om te kiezen voor goed en eerlijk beleid.
De weg naar natuur-positieve hernieuwbare energie
Zoals REScoop.eu in haar open brief naar de EC ministers schreef tonen reeds veel hernieuwbare energieprojecten in Europa dat het anders kan. De energietransitie en zorg voor de natuur gaan hand in hand. Een sterke natuur maakt onze steden klimaatrobuust door meer CO2 opslag en fungeert als buffer tegen droogte, hitte en overstromingen. En de gezondheid van steden gaat erop vooruit door een verkoelend effect van groen en een betere luchtkwaliteit. Energiecoöperaties in Europa ontwikkelen en plannen hun projecten met zo weinig mogelijk impact op het lokale milieu. “Tegelijkertijd worden projectinkomsten gedeeltelijk geherinvesteerd ten behoeve van lokale ecosystemen, zoals in lokale boomplantprojecten. Veel voorbeelden uit heel Europa, van landbouwvoltaïsche energie tot hernieuwbare gemeenschapsfondsen voor de natuur, tonen aan dat de transitie naar hernieuwbare energie hand in hand gaat met de bescherming van natuurlijke ecosystemen” aldus REScoop in haar open brief.
De natuurherstelwet biedt dus perspectief voor de toekomst en dat mag gevierd worden!
Comments